Εντοπίστηκε γονίδιο που επηρεάζει την διάρκεια του ύπνου

Πολλοί άνθρωποι νιώθουν σαν «ζόμπι» αν δεν κοιμηθούν τουλάχιστον οκτώ ώρες και άλλοι είναι φρέσκοι - φρέσκοι με πέντε ώρες ύπνο το πολύ. Τώρα, για πρώτη φορά, οι γενετιστές εντόπισαν ένα γονίδιο στο γενικό πληθυσμό, το οποίο φαίνεται να επηρεάζει το γιατί μερικοί πρέπει να κοιμούνται περισσότερο από άλλους.

Ο ύπνος, που ως διαδικασία ενδιαφέρει εδώ και χρόνια τουςεπιστήμονες, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως, για παράδειγμα, από το βάρος του σώματος: όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης σωματικής μάζας ενός ανθρώπου, τόσο λιγότερο γενικά κοιμάται.

Αναζητώντας γενετικές αιτίες για τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων στη διάρκεια του ύπνου, μια ομάδα ευρωπαίων ερευνητών, υπό την Κάρλα Αλενμπραντ του Κέντρου Χρονοβιολογίας του πανεπιστημίου του Μονάχου, σύμφωνα με το «Science», παρουσίασαν τη νέα ανακάλυψή τους στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρίας Ανθρώπινης Γενετικής, στην Ουάσιγκτον.

Οι επιστήμονες μελέτησαν δείγματα DNA 4.260 ατόμων από επτά χώρες, από την Ιταλία έως την Εσθονία, και τα συσχέτισαν με τις συνήθειες ύπνου που ανέφεραν οι εθελοντές. Οι ερευνητές, στη συνέχεια, αναζήτησαν γενετικούς παράγοντες που είναι κοινοί σε εκείνους τους ανθρώπους που
κοιμούνται περισσότερο ή λιγότερο.

Με αυτό τον τρόπο, εντόπισαν ένα γονίδιο, το ABCC9, το οποίο φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά τη διάρκεια του ύπνου. Όταν έχουν τη δυνατότητα να κοιμηθούν όση ώρα θέλουν, όσοι διαθέτουν δύο αντίγραφα μιας παραλλαγής αυτού του γονιδίου, κοιμούνται κατά μέσο όρο 6% λιγότερο από όσους έχουν δύο αντίγραφα από μια δεύτερη παραλλαγή του ίδιου γονιδίου ή περίπου 7,5 ώρες έναντι 8 ωρών.

Το γονίδιο ABCC9 κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη, τη SUR2, που εμπλέκεται στο "κύκλωμα του καλίου", το οποίο διοχετεύει ιόντα καλίου στα κύτταρα. Όταν οι ερευνητές απενεργοποίησαν αυτό το γονίδιο σε μύγες στο εργαστήριο, αυτές κοιμήθηκαν πολύ λιγότερο σε σχέση με τις άλλες που δεν είχαν υποστεί τη γενετική μετάλλαξη.

Μέχρι στιγμής, έχει βρεθεί και ένα άλλο γονίδιο, το Dec2, που επηρεάζει τη διάρκεια του ύπνου, όμως αυτό έχει εντοπιστεί μόνο σε μερικές οικογένειες και όχι γενικά στον ανθρώπινο πληθυσμό. Το ABCC9 είναι το πρώτο γονίδιο που εμφανίζεται να σχετίζεται στενά με τη διάρκεια του ύπνου σε όλους τους ανθρώπους και όχι μόνο σε μερικές ομάδες του πληθυσμού.

Επειδή η πρωτεΐνη SUR2, που ελέγχεται από το γονίδιο ABCC9, εμπλέκεται επίσης στο διαβήτη και στην καρδιοπάθεια, όπως δήλωσαν οι γερμανοί ερευνητές, η ανακάλυψή τους μπορεί να ενδιαφέρει και όσους επιστήμονες ασχολούνται με αυτές τις παθήσεις και το πώς αλληλοεπηρεάζονται με τη διάρκεια του ύπνου ενός ασθενούς.