Βλαστικά κύτταρα εναντίον σοβαρών ασθενειών

Βλαστικά κύτταρα μετατράπηκαν σε κύτταρα του παγκρέατος, τα οποία είναι απαραίτητα για τη θεραπεία του διαβήτη, καθώς και σε κύτταρα του ιστού των εντέρων, στο πλαίσιο δύο διαφορετικών πειραμάτων. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τζορτζτάουν στην Ουάσιγκτον μετέτρεψαν ανώριμα σπερματικά κύτταρα σε ιστό του παγκρέατος, ενώ συνάδελφοί τους από το Ιατρικό Κέντρο του Παιδιατρικού Νοσοκομείου του Σινσινάτι στο Οχάιο μετέτρεψαν εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα σε πολύπλοκες δομές ιστού του εντέρου. Και οι δύο μελέτες δείχνουν νέους τρόπους χρήσης των βλαστικών κυττάρων για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών.
Η ερευνητική ομάδα από την Ουάσιγκτον εργάστηκε με σπερματογόνα βλαστικά κύτταρα, όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια συνάντησης της Αμερικανικής Εταιρείας Κυτταρικής Βιολογίας στη Φιλαδέλφεια ο επικεφαλής της Ιαν Γκαλικάνο. Οι επιστήμονες «τάισαν» τα κύτταρα αυτά στο εργαστήριο με παράγοντες που ήταν ειδικώς σχεδιασμένοι ώστε να τα μετατρέψουν σε κύτταρα με τα χαρακτηριστικά των β-κυττάρων του παγκρέατος, τα οποία παράγουν ινσουλίνη. Οταν τα κύτταρα... εργαστηρίου μεταμοσχεύθηκαν σε διαβητικά ποντίκια άρχισαν να παράγουν ινσουλίνη- λειτουργούσαν δηλαδή όπως ακριβώς τα βκύτταρα του παγκρέατος στα οποία ο οργανισμός
επιτίθεται λανθασμένα και τα καταστρέφει σε άτομα με διαβήτη τύπου 1. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται άκρως σημαντική σε ό,τι αφορά τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1. Σύμφωνα με τον δρα Γκαλικάνο, μελλοντικά τα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για μεταμόσχευση στο πάγκρεας προκειμένου να γίνεται αποκατάσταση της νόσου. Στο ερώτημα αν η συγκεκριμένη προσέγγιση θα αφορά μόνο τους άνδρες ασθενείς, με δεδομένο ότι έγινε χρήση πρόδρομων κυττάρων του σπέρματος, ο ειδικός απάντησε ότι αυτό δεν είναι απαραίτητο. «Αν και τα συγκεκριμένα κύτταρα που χρησιμοποιήσαμε προέρχονταν από ανθρώπινους όρχεις, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε τη μέθοδο και με χρήση ωοκυττάρων των γυναικών».

Η δεύτερη ερευνητική ομάδα από το Οχάιο χρησιμοποίησε δύο είδη βλαστικών κυττάρων προκειμένου να δημιουργήσει ιστό του εντέρου: ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα, καθώς και κύτταρα iΡS (πρόκειται για ενήλικα κύτταρα που με την κατάλληλη γονιδιακή παρέμβαση λαμβάνουν τις ιδιότητες των εμβρυϊκών βλαστικών).

Οπως σημειώνουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση «Νature», καλλιέργησαν και τους δύο αυτούς τύπους πολυδύναμων κυττάρων στο εργαστήριο και κατάφεραν να τους μετατρέψουν σε μια οργανοειδή δομή του εντέρου- σε μια δομή ουσιαστικώς που αποτελούνταν από πολλά στρώματα ιστού του εντέρου τα οποία περιείχαν διαφορετικών ειδών κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των μυϊκών κυττάρων και των επιθηλιακών κυττάρων.

Αυτού του είδους οι δομές που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη μελέτη και κατ΄ επέκταση στην αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών του εντέρου, όπως η νεκρωτική εντεροκολίτιδα, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, καθώς και κάποια σύνδρομα που «πλήττουν» το γαστρεντερικό σύστημα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης δρα Τζέιμς Γουέλς.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

Τα βλαστικά κύτταρα αποτελούν, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, το μέλλον σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών. Ιδού μερικοί βασικοί σταθμοί μέσα στο 2010 σε ό,τι αφορά τη χρήση βλαστικών κυττάρων με στόχο τη θεραπεία διαφορετικών νόσων:

Στις 11 Οκτωβρίου η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Geron έλαβε το πράσινο φως για την πρώτη θεραπευτική χρήση εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων στον άνθρωπο και συγκεκριμένα σε ασθενείς με τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη. Ο πρώτος από τους ασθενείς υποβάλλεται ήδη μυστικά στη θεραπεία στην Ατλάντα.

Στα μέσα Νοεμβρίου ειδικοί από την Ολλανδία και την Ισπανία ανακοίνωσαν σε συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας στο Σικάγο ότι διεξήγαγαν πιλοτική δοκιμή με χρήση βλαστικών κυττάρων του λιπώδους ιστού σε 14 ασθενείς που είχαν υποστεί οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου με πολύ καλά αποτελέσματα. Οι ερευνητές αναμένεται να επεκτείνουν την κλινική δοκιμή σε περισσότερους από 300 εμφραγματίες σε 35 κλινικές στην Ευρώπη.

Τον περασμένο μήνα γιατροί στη Γλασκώβη μεταμόσχευσαν για πρώτη φορά παγκοσμίως βλαστικά κύτταρα στον εγκέφαλο ενός ηλικιωμένου ασθενούς που είχε υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο άνδρας ήταν ο πρώτος μιας σειράς περίπου 12 ασθενών που θα συμμετάσχουν σε κλινική δοκιμή φάσης 1 στο Νοσοκομείο Southern General.

Στο τέλος Νοεμβρίου η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Αdvanced Cell Τechnology (ΑCΤ) έλαβε το πράσινο φως από την αρμόδια Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDΑ) για εφαρμογή θεραπείας με βάση τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα σε 12 άτομα που έπασχαν από μια κληρονομική πάθηση των οφθαλμών, τη νόσο του Stargardt (πρόκειται για την πιο κοινή μορφή νεανικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας).