Ανακαλύφθηκε το κοντινότερο στη Γη άστρο - βρέφος

Τα πολύ νεαρής ηλικίας άστρα συνήθως βρίσκονται πολύ μακριά από τη Γη στο χώρο και το χρόνο, για αυτό θεωρείται ασυνήθιστη ανακάλυψη ότι βρέθηκε ένα άστρο-βρέφος σχεδόν στην «πόρτα» του πλανήτη μας, σε απόσταση μόλις 27 ετών φωτός, που θεωρείται ασήμαντη για τα συμπαντικά δεδομένα.

Οι αστρονόμοι, με επικεφαλής τον ʼντρικ Ρίντελ του τμήματος φυσικής και αστρονομίας του πολιτειακού πανεπιστημίου της Τζόρτζια στην Ατλάντα, που παρουσιάζουν την ανακάλυψή τους στο αστρονομικό περιοδικό «The Astronomical Journal».

Το άστρο είναι τόσο «βρέφος» που δεν έχει ανάψει ακόμα η βασική φλόγα των πυρηνικών καύσεων στο εσωτερικό του, ενώ οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να διακρίνουν τη λάμψη των
ευρισκόμενων σε τροχιά γύρω του πλανητών, αν υπάρχουν, οι οποίοι ακόμα θα ψύχονται μετά τη δημιουργία τους.

Ένα άστρο, όπως ο ήλιος μας, δημιουργείται όταν ένα ψυχρό νέφος αερίων και σκόνης καταρρέει υπό το δικό του βάρος. Καθώς η βαρύτητα συμπιέζει το νέφος, αυξάνεται η θερμοκρασία του τελευταίου και γίνεται τόσο καυτό που αρχίζει να λάμπει. Γεννιέται έτσι ένα νέο άστρο, το οποίο σε πρώτη φάση τροφοδοτείται ενεργειακά όχι από πυρηνικές αντιδράσεις αλλά από τη βαρύτητά του.

Ο ήλιος μας εκτιμάται ότι επί 50 εκατ. χρόνια βρισκόταν σε αυτή την αρχική κατάσταση υπό την πίεση της δικής του βαρύτητας, πριν ο πυρήνας του γίνει τόσο καυτός που τα πρωτόνια άρχισαν να συγκρούονται μεταξύ τους και να σχηματίζουν ήλιο, οπότε πήρε δηλαδή μπρος ο πυρηνικός «κινητήρας», που μέχρι σήμερα τροφοδοτεί με ενέργεια όλο το ηλιακό μας σύστημα.

Το νεογέννητο κοντινό άστρο βρίσκεται στο νότιο αστερισμό της Περιστεράς (Columba), στα νότια του λαμπρού αστερισμού του Ωρίωνα. Παρόλο που το άστρο είναι αχνά ερυθρό, είναι αφύσικα φωτεινό για τα δεδομένα του, καθώς έχει τετραπλάσια λαμπρότητα από αυτή που θα έπρεπε να έχει.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το «AP Columbae» έχει ηλικία περίπου 40 εκατ. ετών, δηλαδή δεν έχει καν το 1% της ηλικίας του δικού μας ήλιου. Η νεότητά του επιβεβαιώνεται από το ότι περιέχει αρκετό λίθιο, καθώς το συγκεκριμένο στοιχείο, με το πέρασμα του χρόνου, καταστρέφεται από τις πυρηνικές αντιδράσεις (ο ήλιος μας δεν έχει σχεδόν καθόλου πια).

Επειδή όμως το «AP Columbae» έχει μεγάλη ποσότητα λιθίου, θεωρείται ότι είναι ακόμα βρέφος. Ακόμα, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις, το άστρο διαθέτει ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, που εξαπολύει φωτεινές εκλάμψεις στο διάστημα.

Οι αστρονόμοι σκοπεύουν να ερευνήσουν αν το άστρο συνοδεύεται από πλανήτες, οι οποίοι αναμένεται να είναι ακόμα θερμοί, καθώς ο σχηματισμός τους θα είναι πρόσφατος, με συνέπεια να εκπέμπουν υπέρυθρη ακτινοβολία και να είναι ανιχνεύσιμοι.

Στο παρελθόν οι αστρονόμοι έχουν βρει μερικά ακόμα νεαρά άστρα σε σχετικά κοντινή απόσταση από τη Γη, όπως το «Beta Pictoris» (63 έτη φωτός) και το «AU Microscopii» (32 έτη φωτός).