Πάνω οι φόροι, κάτω οι μισθοί και το 2011

Βαρύ φθινόπωρο και ακόμη πιο σκληρός χειμώνας περιμένει μισθωτούς και συνταξιούχους. Το «μικρό καλάθι» των κοινωνικών παροχών της ΔΕΘ, το οποίο υπολογίζεται σε 100 εκατ. ευρώ, δεν επαρκεί για την ανακούφιση των κοινωνικών ομάδων που έχουν πληγεί από την εφαρμογή του Μνημονίου, οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με νέο κύμα ακρίβειας αλλά και νέα επερχόμενη φοροεπιδρομή από τις αρχές του νέου έτους.

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, παρά τις περί αντιθέτου διαβεβαιώσεις, αν δεν ανακάμψουν τα φορολογικά έσοδα μέχρι τον Σεπτέμβριο, θα υποχρεωθεί να προχωρήσει στην αύξηση του ΦΠΑ κατά 12 εκατοστιαίες μονάδες σε ευρεία γκάμα προϊόντων. Οι ελπίδες να στηριχθεί το εισόδημα, το οποίο ροκανίζεται και από τον πληθωρισμό που τρέχει με υπερδιπλάσιο ρυθμό (5,2%) από εκείνον που προέβλεπαν οι σοφοί της τρόικας, εξανεμίζονται καθώς το σκηνικό προβλέπεται πολύ πιο γκρίζο για το
2011.


Συν τις αστοχίες

Η κυβέρνηση ήδη έχει προετοιμάσει ένα βαρύ πακέτο πρόσθετων φόρων ύψους 6,5 δισ. ευρώ ενώ το «ψαλίδι» θα πλησιάσει τα 2,5. Επιπροσθέτως όμως στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, ο οποίος ήδη έχει αρχίσει να συντάσσεται, θα πρέπει να ενσωματωθούν και οι αστοχίες με τις οποίες θα κλείσει η φετινή χρονιά. Είναι ενδεικτικό ότι φέτος στο 7μηνο έπειτα από δύο αυξήσεις στους συντελεστές τα έσοδα από τον ΦΠΑ ανήλθαν μόλις σε 10,2 δισ. ευρώ, ενώ πέρσι, παρ' όλο που ο κρατικός μηχανισμός βρισκόταν σε πλήρη αποδιοργάνωση, είχαν εισπραχθεί 10,16 δισ. ευρώ. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου επιμένει ότι η απόκλιση στα έσοδα είναι περιορισμένη, της τάξεως των 800 εκατ. ευρώ, και είναι συγκυριακή. Προσδοκά ότι τους επόμενους μήνες που απομένουν μέχρι το τέλος του έτους με τη βοήθεια του ΣΔΟΕ, των σαρωτικών ελέγχων αλλά και της αναδιάρθρωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού οι απώλειες αυτές θα υπερκαλυφθούν.

Ωστόσο οι πιο απαισιόδοξοι εκτιμούν ότι η τρύπα των εσόδων αγγίζει τα 2,6 με 3 δισ. ευρώ και κατά συνέπεια δεν είναι εφικτή η εξάλειψή της . Ομως η επερχόμενη φορολογική επιδρομή είναι αμφίβολο αν και πόσο θα αποδώσει, με δεδομένο ότι το εισόδημα το 2011 θα είναι σημαντικά μειωμένο σε σχέση με φέτος.

Στα 27,6 δισ. από 26,9

Οι μισθωτοί και συνταξιούχοι όχι μόνο δεν μπορούν να προσδοκούν σε συμβολικές έστω αυξήσεις, αλλά μάλλον θα πρέπει να αναμένουν περαιτέρω συρρίκνωση του εισοδήματός τους. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιτρέπει για το 2011 το κονδύλι των μισθών και συντάξεων του προϋπολογισμού ν' αυξηθεί μόλις κατά 700 εκατ. ευρώ σε σχέση με φέτος φτάνοντας στα 27,6 δισ. ευρώ από τα 26,9 δισ. ευρώ.

Πρόκειται δηλαδή για ονομαστική αύξηση 2%, η οποία εξανεμίζεται αν συνυπολογιστεί η μισθολογική ωρίμαση. Σε πραγματικούς όρους, μετά δηλαδή την επίπτωση του πληθωρισμού, οι μισθοί θα υποστούν νέα μείωση της τάξης του 3%. Οι σχεδιασμοί των τεχνοκρατών του ΔΝΤ αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν πέσει έξω στο μέτωπο του πληθωρισμού, ο οποίος όμως επηρεάζει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

Στο Μνημόνιο αλλά και τις προβλέψεις που δημοσιοποίησε τον Ιούλιο το ΔΝΤ προέβλεπαν ότι η οικονομία θα εισέλθει σταδιακά σε φάση αποπληθωρισμού, μείωσης δηλαδή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή από το 1,9% φέτος στο -0,4% το 2011. Η μέχρι στιγμής πραγματικότητα δείχνει όμως να τους διαψεύδει, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί η οικονομία να εισέρχεται σταδιακά σε έναν ενάρετο κύκλο σύμφωνα με τη ρήση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλου, προσώρας όμως κινείται στη σφαίρα του στασιμοπληθωρισμού. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν συρρικνώνεται για ΕΒΔΟΜΟ συνεχόμενο τρίμηνο και μέχρι το τέλος του έτους θα έχει μειωθεί κατά 3,5% έως 4%. Ταυτοχρόνως ο πληθωρισμός καλπάζει με ρυθμό άνω του 5%, με το οικονομικό επιτελείο να ερίζει για το αν φταίνε γι' αυτό οι έμμεσοι φόροι ή τα ολιγοπώλια στην αγορά.

-36% οι δημόσιες επενδύσεις

Η κατάσταση παρομοιάζεται από το γερμανικό «Σπίγκελ» με «σπιράλ» θανάτου καθώς η σκληρή και βίαια δημοσιονομική προσαρμογή, που έχει επιβληθεί με το Μνημόνιο, υστερεί σε αναπτυξιακό προσανατολισμό. Οι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν γίνει μέχρι στιγμής δεν έχουν αποδώσει καρπούς στο μέτωπο της ανάπτυξης.

Ακόμη και οι επενδύσεις του Δημοσίου, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα θετικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα έχουν υποστεί καθίζηση καθώς ακόμη και του κουτσουρεμένο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θυσιάζεται στο βωμό της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Οι δαπάνες του ΠΔΕ στο 7μηνο είναι χαμηλότερες κατά 36% προκειμένου με τον τρόπο αυτό να καλυφθεί η υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Ετσι όμως συμπαρασύρονται στα αβαθή και οι ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, οι οποίες μόνο στο πρώτο τρίμηνο του έτους καταγράφουν μείωση της τάξεως του 17%.