Ανακαλύφθηκε η αιτία της προεκλαμψίας

Τη «ρίζα» ενός ιατρικού προβλήματος που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή πολλών εγκύων, καθώς και των παιδιών που ετοιμάζονται να φέρουν στον κόσμο, ανακάλυψαν ερευνητές του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ. Οι επιστήμονες εντόπισαν τον μηχανισμό που οδηγεί στην προεκλαμψία, μια κατάσταση κατά την οποία η έγκυος παρουσιάζει επικίνδυνα υψηλή αρτηριακή πίεση, συνήθως κατά τα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης.

Το νέο εύρημα δίνει ελπίδες για θεραπείες που θα σταματούν τη συγκεκριμένη επιπλοκή, η οποία αφορά το 2%-7% των κυήσεων, προκαλώντας τον θάνατο εμβρύων αλλά και γυναικών. Ηπιότερες μορφές προεκλαμψίας «πλήττουν» περίπου μία στις 10 πρωτότοκες κυήσεις.

Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον δρα Αϊγού Ζου από το Ινστιτούτο Ιατρικής Ερευνας του Κέιμπριτζ χρησιμοποίησε ισχυρές ακτίνες Χ στην Πηγή Συγχροτρονικής Ακτινοβολίας Diamond Light Source στο Οξφορντσάιρ προκειμένου να μελετήσει τη δομή του αγγειοτενσινογόνου, μιας μεγαλομοριακής πρωτεΐνης που συνδέεται με την υψηλή αρτηριακή πίεση.

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η συγκεκριμένη πρωτεΐνη προκαλεί την έκλυση ορμονών που ονομάζονται αγγειοτενσίνες και προκαλούν συστολή των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πίεση του αίματος εντός τους. Ωστόσο δεν ήξεραν τη διαδικασία που οδηγεί σε αυτό το
φαινόμενο. Ο δρ Ζου και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν τώρα, όπως αναφέρουν στην επιθεώρηση «Νature», ότι το αγγειοτενσινογόνο αλλάζει σχήμα όταν οξειδώνεται από αντιδραστικά μόρια που βρίσκονται στο αίμα όπως οι ελεύθερες ρίζες. Η οξειδωμένη πρωτεΐνη στη συνέχεια παίρνει τέτοιο σχήμα ώστε ένα κοινό ένζυμο μπορεί να την κόψει στα δύο εκλύοντας αγγειοτενσίνη. Μετά την ανακάλυψη του μηχανισμού οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος που είχαν ληφθεί από εθελοντές. Από τα πειράματα προέκυψε ότι στα υγιή άτομα ποσοστό της τάξεως του 60% του αγγειοτενσινογόνου οξειδωνόταν, ωστόσο στις γυναίκες με προεκλαμψία το ποσοστό αυτό ήταν πολύ υψηλότερο. «Οταν εξετάσαμε τα δείγματα αίματος ήμασταν σε θέση να εντοπίσουμε αμέσως οκτώ από τις 12 γυναίκες με προεκλαμψία» ανέφερε ο καθηγητής Ρόμπιν Κάρελ, εκ των συγγραφέων της μελέτης. Ο καθηγητής εξήγησε ότι οι αλλαγές που συντελούνται στον πλακούντα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλάζουν την ποσότητα οξυγόνου που λαμβάνει το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Ωστόσο αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε έκλυση ελεύθερων ριζών οι οποίες οξειδώνουν το αγγειοτενσινογόνο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αρτηριακή πίεση.

Τα νέα αποτελέσματα δείχνουν στους ειδικούς έναν νέο στόχο για αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης όχι μόνο στις εγκύους, αλλά και γενικά στα άτομα με υπέρταση.