Τα αντιοξειδωτικά µπορούν να ταξινοµηθούν στις παρακάτω κατηγορίες :
1. Ενδογενή αντιοξειδωτικά συστήµατα π.χ. GSH γλουταθειόνη, καταλάση ή δισµουτάση του ανιόντος υπεροξειδίου (S.O.D.), αφυδρογονάση της 6-φωσφορικής γλυκόζης (G-6-PD)
2. ’λλες ενδογενείς αντιοξειδωτικές ουσίες π.χ. αλβουµίνη, ουρικό οξύ, χολερυθρίνη.
3. Αντιοξειδωτικές βιταµίνες (π.χ. βιτ. Ε, C, καροτενοειδή)
4. 'Αλλα αντιοξειδωτικά που προσλαµβάνονται µε την διατροφή π.χ. συνένζυµο Q10, πολυακόρεστα
λιπαρά οξέα, κυστείνη, σελήνιο, ψευδάργυρος, φλαβονοειδή
Ο Ρόλος Των Αντιοξειδωτικών
Προστατεύουν τις διπλές ημιδιαπερατές κυτταρικές µεµβράνες, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, αλλά και εκείνες των μετάλλων, που πολλοί αγνοούν την ύπαρξη τους.
Δρουν καρδιοπροστατευτικά: Αυξάνουν την ανθεκτικότητα των αγγείων, περιορίζουν τους φλεγµονώδεις παράγοντες, αποτρέπουν την οξείδωση της LDL χοληστερίνης και συµβάλλουν στον έλεγχο των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης και της οµοκυστεϊνης.
Ασκούν αντικαρκινική δράση : Μπλοκάρουν ή εµποδίζουν την προσκόλληση επικίνδυνων ενζύµων στους ιστούς, αδρανοποιούν καρκινογόνες ουσίες που προκαλούν µεταλλάξεις σε υγιή κύτταρα κι επιβραδύνουν τους µηχανισµούς καρκινογένεσης.
Βελτιώνουν τις πνευµατικές ικανότητες και την ψυχική διάθεση, προστατεύοντας τους νευροδιαβιβαστές απο την οξείδωση και βελτιώνοντας την εγκεφαλική µικροκυκλοφορία.
Διατηρούν το δέρµα ελαστικό και το προφυλάσσουν απο την πρόωρη γήρανση, περιορίζοντας τη διάσπαση του κολλαγόνου.
Προστατεύουν οστά και αρθρώσεις, περιορίζοντας οιδήµατα, φλεγµονές και εκφυλιστικές αλλοιώσεις.
Βελτιώνουν τη λειτουργική κατάσταση του αµφιβληστροειδούς χιτώνα των µατιών και ενισχύουν την όραση.
Δρουν αντιαλλεργικά σε µεγάλο φάσµα αλλεργιών.
Διαφυλάσσουν τα αποθέµατα άλλων απαραίτητων θρεπτικών ουσιών στον οργανισµό, αποτρέπουν την καταστροφή τους και, σε ορισµένες περιπτώσεις, ενισχύουν τη δράση τους.
Υπάρχουν πολλά τρόφιµα που περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες τα κυριότερα εκ των οποίων φαίνονται παρακάτω .
Πηγές αντιοξειδωτικών
Βιταµίνη Α Αυγό, βούτυρο, γάλα και γαλακτοκοµικά προϊόντα, συκώτι, ιχθυέλαια
Βιταµίνη C Φρούτα, κυρίως εσπεριδοειδή, (πορτοκάλια, µανταρίνια), φραγκοστάφυλα, φράουλες, ακτινίδια, κεράσια, µούρα, πεπόνι, ντοµάτα, λάχανο, πράσινη πιπεριά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (µαρούλι, σπανάκι), σταυρανθή (µπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών)
Β-καροτένιο Φρούτα κυρίως εσπεριδοειδή, (πορτοκάλια, µανταρίνια), λαχανικά πράσινου, κίτρινου και πορτοκαλί χρώµατος, ντοµάτες, και επίσης (σε μικρότερες ποσότητες) βερίκοκα, γλυκοπατάτες , καρπούζι, κολοκύθα
Βιταµίνη Ε Φυτικά έλαια,(ηλιέλαιο,αραβοσιτέλαιο,βαµβακέλαιο), και κυρίως ελαιόλαδο, δηµητριακά ανεπεξέργαστα, σόγια, αµύγδαλα, καρύδια, φουντούκια, λαχανικά σκούρα πράσινα, λαχανικά φυλλώδη, φύτρα σταριού, αυγά
Σελήνιο Κρέας, συκώτι, θαλασσινά, αβοκάντο, ελιές, ξηροί καρποί, δηµητριακά, σπόροι, φρούτα και λαχανικά που φυτρώνουν στο έδαφος
Φλαβονοειδή Αρακάς, βατόµουρα, εσπεριδοειδή, κόκκινο κρασί, κουµ κουάτ, κρεµµύδια, µέλι, µήλα, µπρόκολο, πικρή σοκολάτα, σόγια, σταφύλια, τσάι πράσινο και µαύρο, φασολάκια πράσινα και επίσης στους ανθούς λαχανικών και λουλουδιών και στα φύκια
Ψευδάργυρος, δηµητριακά, συκώτι, όσπρια, θαλασσινά, σπόροι σιταριού, µαγιά µπύρας, αυγά
Ανθοκυανίνες Γογγύλια, κάρδαµο, κεράσια, κουνουπίδι, κραµβολάχανο, λάχανο κατσαρό, µούρα, µπρόκολο, µύρτιλλα, σπαράγγια, σταφύλια, φράουλες
Ελλαγικό οξύ Βατόµουρα, κεράσια, σταφύλια, φράουλες
Λυκοπένιο Ντοµάτες (φρέσκες, λιαστές και επεξεργασµένα προϊόντα ντοµάτας) και επίσης (λιγότερο) γκρέιπφρουτ, καρπούζι και πιπεριές
Φαινόλες Ελαιόλαδο, ελιές, εσπεριδοειδή, κακάο, κρασί, λιναρόσπορος, µπρόκολο, σκόρδο, σοκολάτα πικρή, τσάι πράσινο.
Συνένζυµο Q10 Σαρδέλα, σκουµπρί, σόγια
10 Τρόποι Για Να Αυξήσετε Τα Αντιοξειδωτικά Στη Διατροφή Σας
1. Υιοθετήστε το Μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Προσπαθήστε, δηλαδή, να τρώτε περισσότερες φυτικές τροφές και λιγότερες ζωικές, προτιµώντας τις ανεπεξέργαστες τροφές αντί για τις βιοµηχανοποιηµένες και τις βιολογικές αντί για τις συµβατικές.
2. Μην είστε µονοµερείς στις επιλογές σας. Τρώτε καθηµερινά αρκετά διαφορετικά φρούτα και λαχανικά.
3. Σεβαστείτε την εποχικότητα. Αποφύγετε όσα φρέσκα φρούτα και λαχανικά «ψυγείου» ή θερµοκηπίου και γενικά ό,τι είναι «εκτός εποχής».
4. Μη διαλέγετε τα πιο µεγάλα, τα πιο φανταχτερά και τα πιο γυαλιστερά φρούτα , αλλά αυτά που έχουν ένα περισσότερο φυσιολογικό µέγεθος και χαρακτηριστικό άρωµα.
5. Μην αποθηκεύεται µεγάλες ποσότητες νωπών τροφών, ακόµα και αν τις βάζετε σε καταψύκτη. Κανένα φρούτο ή λαχανικό δεν πρέπει να αποθηκεύεται για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των 3-4 ηµερών.
6. Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά πολύ καλά µε ζεστό νερό, αλλά σκουπίστε τα αµέσως και µην τα αφήνετε να στραγγίξουν µόνα τους. Αν είστε σίγουροι για την προέλευσή τους, καθαρίστε τα µε βρεγµένο βουρτσάκι. Αν όχι, αποµακρύνετε τη φλούδα των φρούτων και τα εξωτερικά φύλλα των λαχανικών, για να µειώσετε τα χηµικά τους υπολείµµατα.
7. Τρώτε τα φρούτα µόνα τους και όχι ως επίδορπιο µετά τα κυρίως γεύµατα.
8. Συνδυάστε λαχανικά διαφόρων χρωµάτων στις σαλάτες σας. Φροντίστε να τα χοντροκόβετε ελάχιστη ώρα πριν τα καταναλώσετε και να τα αρτύζετε στο πιάτο σας µε ωµό εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και λεµόνι.
9. Προτιµήστε το βράσιµο στον ατµό απο το βράσιµο σε νερό. Όταν βράζετε λαχανικά ή χόρτα, χρησιµοποιήστε µόνο το απολύτως αναγκαίο νερό και επιδιώξτε το βράσιµο να διαρκεί όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο. Σε κάθε περίπτωση αποφύγετε τη χρησιµοποίηση µαγειρικής σόδας.
10. Προσθέστε στα φαγητά και τις σαλάτες αρωµατικά βότανα, ελαφρά µπαχαρικά και φυσικά καρυκεύµατα.
Αντιοξειδωτική Δίαιτα
Οι επιστήµονες του USDA των ΗΠΑ κατέταξαν πρόσφατα τα τρόφιµα σε µια κλίµακα ανάλογα µε την αντιοξειδωτική τους ικανότητα, την κλίµακα ORAC (oxygen reagent absorbance capacity) δηλαδή την ικανότητα των τροφίµων να δεσµεύουν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Οι ειδικοί προτείνουν µια “αντιοξειδωτική” δίαιτα σε περίπτωση που διαγνωσθεί υψηλό οξειδωτικό στρές. Η δίαιτα αυτή πρέπει να περιέχει 3000-5000 µονάδες ORAC. Η αντιµετώπιση του οξειδωτικού στρές µε µια αντιοξειδωτική δίαιτα θεωρείται απαραίτητη και πρέπει να γίνεται παράλληλα µε την θεραπεία των νοσηµάτων που συνυπάρχουν π.χ. παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήµατα.
Το Oxygen Radical Absorbance Capacity (ORAC) είναι μια μέθοδος για την μέτρηση των αντιοξειδωτικής δράσης που έχουν οι τροφές που τρώμε. Η διαφορετικά το ORAC μετράει την «αντιοξειδωτική δύναμη» ενός προϊόντος.
Έχει αποδειχθεί ότι μια ανεπάρκεια σε αντιοξειδωτικά δημιουργεί κυτταρικές βλάβες και προκαλεί την ανάπτυξη των ελευθέρων ριζών, που με την πάροδο του χρόνου οδηγούν σε επιτάχυνση της γήρανσης και των χρόνιων παθήσεων όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, η αρθρίτιδα και το καρκίνο.
Αλλά πως ξέρει ο μέσος άνθρωπος τι ποσότητα αντιοξειδωτικών παίρνει όταν τρώει για να μπορέσει να πολεμήσει τις ελεύθερες ρίζες και την γήρανση; Το ORAC είναι η απάντηση.
Το ORAC μας λέει ποια είναι η αξία των τροφίμων ή / και συμπληρωμάτων για να μας καθοδηγήσει για να διατηρήσουμε σε επαρκεί επίπεδα τα αντιοξειδωτικά στο οργανισμό έτσι ώστε να χρησιμοποιούμε τα οφέλη τους. Το ORAC εκφράζεται σε μονάδες ή αξίες και όσο υψηλότερη είναι η τιμή, τόσο μεγαλύτερη είναι η αντιοξειδωτική δύναμη.
Σύμφωνα με τις έρευνες, θα πρέπει να καταναλώνουμε περίπου 3000-5000 μονάδες την ημέρα για να διατηρήσουμε τα επίπεδα που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να καταπολεμήσουμε τις ελεύθερες ρίζες. Στις δυτικές χώρες ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει περίπου 1000 μονάδες την ημέρα. Αυτό είναι 4000 μονάδες λιγότερο από ότι λέγεται ότι χρειαζόμαστε. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η έλλειψη αυξάνετε και μπορεί να συμβάλει στη γήρανση, χρόνιες παθήσεις και στην εκφυλίση των κυττάρων.
Παρά τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών που λαμβάνουμε καθημερινά, πολλοί άνθρωποι είναι ανημέρωτοι για τη σημασία των αντιοξειδωτικών και την δύναμη τους. Αλλά οι άνθρωποι που γνωρίζουν έχουν ήδη αναλάβει δράση και συμμετέχουν στην προσπάθειά για την καλή υγεία, απολαμβάνωντας τα οφέλη της υγιεινής διαβίωσης.
Πολλοί γιατροί, προτείνουν την αντιοξειδωτική θεραπεία για πολλούς ασθενείς στο χώρο της αισθητικής χειρουργικής. Αυτό δείχνει πόσο σημαντικό ρόλο έχουν τα αντιοξειδωτικά στη διατήρηση της νεότητας και της ομορφιάς.
Τα αντιοξειδωτικά μπορούν να βρεθούν στα φρούτα, στα λαχανικά ή / και σε συμπληρώματα διατροφής. Ένα από τα πιο αντιοξειδωτικά φρούτα είναι το Acai Berry, τα Blueberries, οι φράουλες, οι σταφίδες, το ροζ γκρέιπφρουτ, το πεπόνι και τα cranberries.
Αρκετά από αυτά δεν μπορείτε να τα βρείτε σε φρέσκια μορφή άλλα μπορείτε να τα βρείτε ως συμπληρώματα διατροφής, που βοηθούν στην τόνωση του οργανισμού, στο να ανεβάσει τα επίπεδα των αντιοξειδωτικών, και στο αδυνάτισμα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Η ORAC, μια ανάλυση σχετικά με τα επίπεδα αντιοξειδωτικών στα φρούτα και τα λαχανικά, έδειξε ότι, παραδείγματος χάρη, τα ξηρά δαμάσκηνα είναι το φρούτο με τα περισσότερες αντιοξειδωτικές δυνατότητες, διαθέτοντας 5770 ORAC μονάδες ανά 100γρ.
Τα αποτελέσματα των ερευνών έχουν δείξει ακόμη ότι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών με υψηλά επίπεδα ORAC, όπως είναι τα Δαμάσκηνα, αλλά και τα μάνγκος, τα ακτινίδια κλπ, φαίνεται να βοηθάει όχι μόνο στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου, αλλά μπορεί να αποτρέψει τη μακροχρόνια απώλεια μνήμης, καθώς, επίσης, και να μειώσει τον κίνδυνο καρδιααγγειακών παθήσεων.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΡΟΦΩΝ ΣΕ ORAC
Φρούτα
Λαχανικά
Ξηρά Δαμάσκηνα 5770
Σπανάκι 1260
Σταφίδες 2830
Λαχανάκια Βρυξελλών 980
Φράουλες 1540
Μπρόκολα 890
Δαμάσκηνα 949
Κόκκινες πιπεριές 710
Πορτοκάλια 750
Κρεμμύδι 450
Όπως επίσης…
Μελιτζάνα (Eggplant) - 390
Καλαμπόκι (Corn) - 400
Γκρέϊπφρουτ (Grapefruit) - 483
Ακτινίδια (Kiwi fruit ) - 602
Κεράσια (Cherries) - 670
Κόκκινα σταφύλια (Red grapes) - 739
Πορτοκάλια (Oranges) - 750
Πατζάρι ( Beets) - 840
Μπρόκολα (Broccoli) - 890
Φύτρες alfalfa - 930
Σμέουρα (Raspberries) - 1.220
Κατσαρό λάχανο (kale) - 1.770
Μαύρα μούρα (Blackberries) - 2.036
Μύρτιλλα (Blueberries) - 2.400
newsit
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου