Στους «νάνους» των Ανδεων κρύβεται το μυστικό κατά του καρκίνου και του διαβήτη

Μια 22ετής μελέτη σε έναν πληθυσμό των Ανδεων του Εκουαδόρ, ο οποίος έχει ασυνήθιστα μικρό ύψος, έδειξε πιθανότατα το «μυστικό» ενάντια στον καρκίνο και τον διαβήτη. Οπως αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science Τranslational Μedicine», το μπλοκάρισμα της αναπτυξιακής ορμόνης που εμφανίζεται στους «νάνους» των Ανδεων φαίνεται ότι μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για προστασία του παγκόσμιου πληθυσμού από τις δυο νόσους-«μάστιγες».
Η διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον κυτταρικό βιολόγο Βάλτερ Λόγκο από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και τον ενδοκρινολόγο Χάιμε ΓκεβάραΑγουίρε από το Εκουαδόρ παρακολούθησε μια απομακρυσμένη κοινότητα που ζει στις πλαγιές των Ανδεων. Στην κοινότητα αυτή υπάρχουν πολλά άτομα με νανισμό (σύνδρομο Laron). Τα συγκεκριμένα άτομα εμφανίζουν αδυναμία στην παραγωγή λειτουργικών αντιγράφων του υποδοχέα της ανθρώπινης
αναπτυξιακής ορμόνης. Στο πλαίσιο της μελέτης οι ειδικοί επέλεξαν 100 άτομα με σύνδρομο Laron, καθώς και 1.600 συγγενείς τους με φυσιολογική ανάπτυξη.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στα 22 έτη που διήρκεσε η μελέτη δεν κατεγράφη καμία περίπτωση διαβήτη στην ομάδα των «νάνων», ενώ κατεγράφη μόνο μία περίπτωση μη θανατηφόρου καρκίνου. Στην ομάδα των συγγενών, το 5% διαγνώστηκε με διαβήτη και το 17% με καρκίνο στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα. Με δεδομένο ότι και οι δύο ομάδες ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη διαθέτουν τους ίδιους περιβαλλοντικούς αλλά και γενετικούς παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου και διαβήτη, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα με σύνδρομο Laron έχουν μια ιδιαίτερη «ασπίδα προστασίας» ενάντια στις δυο νόσους, η οποία συνδέεται άμεσα με το «μπλοκάρισμα» της δράσης της αναπτυξιακής ορμόνης.

Περαιτέρω πειράματα έδειξαν ότι τα επίπεδα ινσουλίνης στα άτομα με σύνδρομο Laron ήταν χαμηλότερα κατά 3/4 σε σύγκριση με τα φυσιολογικά, κυρίως επειδή τα κύτταρα των ατόμων με το σύνδρομο ήταν υπερευαίσθητα στην ινσουλίνη (έτσι απαιτείτο μικρότερη ποσότητα της ορμόνης για φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού). Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι όλα τα άτομα-«νάνοι» που μελετήθηκαν έμειναν απαλλαγμένα από διαβήτη παρ΄ ότι στην πλειονότητά τους ήταν παχύσαρκα (η παχυσαρκία αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση διαβήτη).

Προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα το αντικαρκινικό φαινόμενο που αφορά τους... μικροσκοπικούς κατοίκους των Ανδεων, οι επιστήμονες εξέθεσαν ανθρώπινα φυσιολογικά κύτταρα του μαστού σε ορό αίματος που ελήφθη από άτομα με σύνδρομο Laron αλλά και από φυσιολογικούς στο ύψος συγγενείς τους. Οπως προέκυψε τα κύτταρα που εκτέθηκαν στον ορό αίματος ατόμων με το σύνδρομο εμφάνιζαν υψηλότερα κατά 30% επίπεδα ενζύμων τα οποία προσφέρουν προστασία ενάντια στις κυτταρικές βλάβες. Παρουσίαζαν παράλληλα πολύ χαμηλότερα επίπεδα δραστηριότητας γονιδίων, τα οποία είναι γνωστό ότι προάγουν την ανάπτυξη όγκων. Από τη μελέτη προέκυψε επίσης ότι τα άτομα με σύνδρομο Laron διαθέτουν έναν μηχανισμό ταχείας απομάκρυνσης των κατεστραμμένων κυττάρων πριν αυτά γίνουν καρκινικά, ενώ εμφανίζουν και πολύ χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα του ινσουλινόμορφου αυξητικού παράγοντα 1 (ΙGF-1), ο οποίος σχετίζεται με την ανάπτυξη καρκίνου.

Μελέτες σε ζώα και σε αιωνόβια άτομα έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα του ΙGF1 σχετίζονται επίσης με μακροζωία. Στα άτομα με σύνδρομο Laron που μελέτησαν οι ειδικοί οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονταν σε δυστυχήματα ή σε κατάχρηση αλκοόλ. Ετσι οι επιστήμονες διερευνούν τώρα το ενδεχόμενο το σύνδρομο Laron να συνδέεται και με τη μακροζωία.

Πρέπει πάντως να τονιστεί ότι, όπως παραδέχονται οι ίδιοι οι ερευνητές, τα νέα ευρήματα πρέπει να «μεταφραστούν» με σύνεση, αφού το «μπλοκάρισμα» της αναπτυξιακής ορμόνης στα φυσιολογικά άτομα μπορεί να συνδέεται με σοβαρές παρενέργειες όπως καρδιαγγειακά προβλήματα, χαμηλά επίπεδα ενέργειας και αύξηση του βάρους.