Σύμφωνα με πρόσφατη και εκτενή έρευνα της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας (American Cancer Society), που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση «American Journal of Epidemiology», οι άνθρωποι που, σε καθημερινή βάση, περνούν στον ελεύθερο χρόνο τους πάνω από έξι ώρες καθιστοί εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Μάλιστα, όπως διαπίστωσαν, αυτό δεν ισχύει μόνο για τις λεγόμενες «ομάδες υψηλού κινδύνου», δηλαδή όσους πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις, αλλά και για τους υγιείς, και κυρίως τις γυναίκες.
Και παρά την αντίθετη προπαγάνδα, δεν αρκεί καθόλου να ασκείται κανείς συστηματικά προκειμένου αφενός να αποφύγει τις αρνητικές για την υγεία του συνέπειες της καθιστικής ζωής και αφετέρου να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής. Πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγει ή, τουλάχιστον, να «σπάει» το
πολύωρο καθημερινό καθισιό!
Οι ερευνητές, υπό την καθοδήγηση της επιδημιολόγου Alpa Patel, κατέγραψαν επί 13 χρόνια (από το 1993 έως το 2006) τις καθημερινές συνήθειες περίπου 120.000 υγιών ατόμων (53.440 γυναικών και 69.776 ανδρών), οι οποίοι δεν είχαν νοσήσει από καμία από τις διαδεδομένες και πλέον θανατηφόρες ασθένειες στο δυτικό κόσμο: καρκίνο, έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό ή παθήσεις του αναπνευστικού. Από την πολυετή αυτή έρευνα προέκυψε το εξής ανησυχητικό συμπέρασμα: όσο περισσότερο από τον ελεύθερο χρόνο τους οι άνθρωποι είναι καθηλωμένοι σε μια πολυθρόνα τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να αναπτύξουν κάποιο από τα παραπάνω θανατηφόρα νοσήματα. Και οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από τους άνδρες.
Πράγματι, οι γυναίκες οι οποίες καθημερινά κάθονται επί έξι και πλέον ώρες έχουν κατά 37% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κάποια θανατηφόρα ασθένεια από ό,τι οι γυναίκες που κάθονται τρεις ώρες την ημέρα. Αντίθετα, στους άνδρες με τις ίδιες καθιστικές συνήθειες (πάνω από έξι ώρες ημερησίως), ο κίνδυνος θνησιμότητας είναι αυξημένος μόνο κατά 18% έναντι αυτών που κάθονται λιγότερο. Και ας σημειωθεί ότι τα νούμερα αυτά αφορούν γυναίκες που ασκούνται μετρίως.
Αν εξετάσουμε την κατηγορία των γυναικών που δεν ασκούνται καθόλου και διάγουν μια αποκλειστικά καθιστική ζωή, τότε οι πιθανότητες θνησιμότητας εκτοξεύονται στο 94%, ενώ στους άνδρες «μόνο» στο 48%. Είτε δηλαδή ασκούνται είτε όχι, οι γυναίκες κινδυνεύουν δύο φορές περισσότερο από τους άνδρες να υποστούν τις βλαβερές συνέπειες της καθιστικής ζωής. Από την ίδια έρευνα διαπιστώθηκε επίσης ότι οι περισσότεροι θάνατοι που σχετίζονται με έναν καθιστικό τρόπο ζωής οφείλονται στην εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων και λιγότερο σε καρκίνο.
Οι λόγοι για τους οποίους η καθιστική ζωή είναι τόσο στενά συνυφασμένη με τη θνησιμότητα είναι ποικίλοι, όπως διευκρινίζει η δρ Πατέλ. Ακόμη και αν ασκούμαστε, οι πολλές ώρες που περνάμε καθιστοί μπορεί να επιφέρουν σοβαρές μεταβολές στον μεταβολισμό μας, επηρεάζοντας για παράδειγμα τη συγκέντρωση στο αίμα των τριγλυκεριδίων, των λιποπρωτεϊνών υψηλής και χαμηλής πυκνότητας («καλή» και «κακή» χοληστερόλη), την πίεση του αίματος, τα επίπεδα της γλυκόζης και της ορμόνης λεπτίνης. Οι μεταβολές αυτές αποτελούν τους αψευδείς βιοδείκτες για την ανάπτυξη παχυσαρκίας, καρδιοπαθειών και άλλων χρόνιων παθήσεων.
Τα στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα των Αμερικανών επιστημόνων παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για τα πρώτα επιστημονικά ευρήματα που αποκαλύπτουν έναν τόσο σαφή συσχετισμό της καθιστικής ζωής με τη θνησιμότητα. Βέβαια, λόγω των υψηλότατων ποσοστών παχύσαρκων ατόμων, οι περισσότερες έρευνες στις ΗΠΑ έτειναν να «ενοχοποιούν» την καθιστική ζωή για διάφορες παθογόνες καταστάσεις, με πρώτες και κύριες την παχυσαρκία, το διαβήτη τύπου 2, τον αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων. Ελάχιστες όμως από αυτές τις έρευνες είχαν επιχειρήσει να διερευνήσουν κατά πόσο η καθιστική ζωή μπορεί να επηρεάσει και την ίδια τη γενική τάση θνησιμότητας, ακόμη και σε άτομα που ασκούνται μετρίως.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επικρατήσει και μεταξύ των ειδικών (γιατρών, διαιτολόγων, διατροφολόγων, φυσιοθεραπευτών) η τάση να εκθειάζουν περισσότερο τα οφέλη της σωματικής άσκησης, παρά να υπογραμμίζουν πόσο βλαβερό είναι για την ψυχοσωματική υγεία το πολύωρο και παρατεταμένο καθισιό! Και μολονότι πολλοί άνθρωποι πλέον αντιλαμβάνονται τη σημασία της σωματικής άσκησης και με πολλές θυσίες καταφέρνουν να την εντάξουν στο καθημερινό τους πρόγραμμα, εντούτοις ο συνολικός χρόνος που περνούν καθισμένοι εξακολουθεί να παραμένει απελπιστικά μεγάλος, κυρίως λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, που έχει εξαλείψει το περπάτημα από το καθημερινό τους πρόγραμμα.
Γι' αυτό και οι ερευνητές που υπογράφουν την έρευνα τονίζουν ότι οι εκστρατείες κατά της παχυσαρκίας που διοργανώνονται από τους αρμόδιους φορείς δημόσιας υγείας θα πρέπει, για να γίνουν πιο δραστικές, να μην δίνουν αποκλειστικά έμφαση στις θετικές συνέπειες της άσκησης, αλλά να προτρέπουν τους ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, οι οποίοι είναι αναγκασμένοι να περνούν αμέτρητες ώρες καθισμένοι είτε λόγω εργασίας είτε λόγω σπουδών, τουλάχιστον στον ελεύθερο χρόνο τους να κινούνται. Μια ευγενική προτροπή, που ωστόσο σήμερα ακούγεται σχεδόν ρομαντική και εξαιρετικά δύσκολο να μεταφραστεί σε καθημερινή πρακτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου