Η κατανάλωση οινοπνεύματος από τους νέους και οι επιπτώσεις

Στην ευρωπαϊκή κοινωνία η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών αποτελεί ένα κοινό, αλλά σε καμιά περίπτωση καθολικό, στοιχείο της ζωής των ενηλίκων.Στην ευρωπαϊκή κοινωνία η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών αποτελεί ένα κοινό, αλλά σε καμιά περίπτωση καθολικό, στοιχείο της ζωής των ενηλίκων.

Η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία τα άτομα συνήθως αρχίζουν να καταναλώνουν αλκοόλ και να συμμετέχουν ενεργά στις συνήθειες της ομάδας στην οποία ανήκουν και γενικότερα της κοινωνίας, όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ.

 Έτσι, η έναρξη της κατανάλωσης αλκοόλ αποτελεί για τα περισσότερα άτομα αναγνώριση της ενηλικίωσης τους και σε σημαντικό βαθμό η συμπεριφορά των εφήβων ως προς την κατανάλωση αλκοόλ αντανακλά τις αντιλήψεις και τις συνήθειες της ευρύτερης κοινωνίας των ενηλίκων.

Για τους λόγους αυτούς, τα προβλήματα που συνδέονται με την αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ από τους νέους δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε διαχωρίζοντας τα πλήρως από τα προβλήματα της

κοινωνίας στο σύνολό της. Ωστόσο, η κατανάλωση αλκοόλ από τους νέους παρουσιάζει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι που δικαιολογούν τη λήψη ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων.

Πολλοί είναι οι όροι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να περιγραφούν οι σχετικές με την κατανάλωση του αλκοόλ συνήθειες, όπως αλόγιστη χρήση, κατάχρηση ή βλάβη που προκαλείται από το αλκοόλ, όροι που χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη, καθώς και από όσους ασχολούνται με το φαινόμενο της κατανάλωσης αλκοόλ.

Ωστόσο, οι ερμηνείες τους διαφέρουν, όπως και ο τρόπος με τον οποίον γίνονται κατανοητές οι εν λόγω εκφράσεις. Για το λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε να χρησιμοποιήσει στην παρούσα σύσταση του Συμβουλίου ορολογία περιγραφικού χαρακτήρα, χωρίς να προδικάζει σε καμιά περίπτωση τη συνέχιση της χρήσης των διαφόρων όρων.

Ένα χαρακτηριστικό της κατανάλωσης αλκοόλ από νέους είναι ότι οι νέοι είναι συνήθως πιο ευάλωτοι

από τους ενήλικες στις επιπτώσεις του αλκοόλ. Από μελέτες σχετικά με το αλκοόλ και τη θνησιμότητα των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων προκύπτει ότι η θνησιμότητα είναι ανάλογη της κατανάλωσης, χωρίς να αποδεικνύεται ότι υπάρχει οποιαδήποτε τυχόν «προστατευτική συνέπεια».

Τα οφέλη για την υγεία σε ότι αφορά τις στεφανιαίες νόσους από τη συχνή, ελαφρά κατανάλωση αλκοόλ, και αυτό κατά προτίμηση στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής, περιορίζονται στους μεσήλικες και στους ηλικιωμένους. Από την άλλη πλευρά, είναι γνωστό ότι το αλκοόλ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους καθοριστικούς παράγοντες για την υγεία στην ΕΕ.

Οι νέοι δεν έχουν πάντα επαρκή εμπειρία ή καθοδήγηση, ώστε να είναι σε θέση να εκτιμήσουν με ακρίβεια ενδεχόμενους κινδύνους, όπως οι κίνδυνοι που συνδέονται με την αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ. Κατά συνέπεια, οι νέοι είναι, για παράδειγμα, πιο ευάλωτοι σε ατυχήματα που οφείλονται στην κατανάλωση αλκοόλ από ό,τι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Τόσο η τακτική κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ όσο και η περιστασιακή άμετρη κατανάλωση έχουν επιπτώσεις στη σωματική και στη διανοητική υγεία. Η χρήση του αλκοόλ ως ναρκωτικού λόγω των ψυχοτρόπων ιδιοτήτων του για την αντιμετώπιση αντίξοων καταστάσεων μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξη των εφήβων.

Μακροπρόθεσμα, οι επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία μπορεί να εξαρτώνται από το πρότυπο κατανάλωσης, δηλ. από την συμπεριφορά που απέκτησε το άτομο όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη νεαρή ηλικία του. Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι νέοι που αρχίζουν να καταναλώνουν τακτικά αλκοόλ σε νεαρή ηλικία έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν σε μετέπειτα ηλικία εθισμό στο αλκοόλ από ότι τα άτομα που αρχίζουν να καταναλώνουν αλκοόλ σε μεγαλύτερη ηλικία.

Πρέπει συνεπώς να βοηθήσουμε τους νέους να υιοθετήσουν τη συμπεριφορά που θα ελαχιστοποιήσει τις βλάβες που συνδέονται με την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.

Βραχυπρόθεσμα, η κατανάλωση αλκοόλ από τους νέους συνδέεται με τον κίνδυνο μιας σειράς κοινωνικών περισσότερο παρά ιατρικών προβλημάτων. Ο συσχετισμός μεταξύ αλκοόλ και αντικοινωνικής συμπεριφοράς, όπως η βία, είναι ιδιαίτερα ισχυρός στην περίπτωση των νέων.

Οι ψυχολογικοί συσχετισμοί μεταξύ αλκοόλ και κινδύνου μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία, ιδίως των αγοριών, σε τεχνικές εμπορικής προώθησης που συνδέουν τα αλκοολούχα προϊόντα με επικίνδυνες δραστηριότητες ή με δραστηριότητες που παρουσιάζονται ως πρόκληση. Επιπλέον, η ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση συνδέθηκε με ακούσιες εγκυμοσύνες, σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, εγκληματικότητα και τροχαία ατυχήματα.

Το πρόβλημα της δημόσιας υγείας που αφορά το σημαντικό φόρο αίματος και τους σοβαρούς τραυματισμούς σε τροχαία δυστυχήματα όπου εμπλέκονται οδηγοί με μειωμένες ικανότητες λόγω κατανάλωσης αλκοόλ, έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς έρευνας και τεκμηρίωσης.

Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πρόβλημα της αλόγιστης κατανάλωσης αλκοόλ πριν από/κατά την οδήγηση είναι μία από τις έξι προτεραιότητες-κλειδιά για δράση με σκοπό να μειωθεί ο ετήσιος αριθμός θανάτων στους δρόμους της ΕΕ, ο οποίος ανέρχεται σε περίπου 45.000.

Συνεπώς, η Επιτροπή συνέταξε σύσταση σχετικά με το μέγιστο ποσοστό αλκοολαιμίας, προκειμένου να στηρίξει τις αυξημένες προσπάθειες για τη μείωση της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ πριν από/κατά την οδήγηση.

Οι νέοι οδηγοί οχημάτων και μοτοσικλετών (σε ορισμένα κράτη μέλη, κάποιοι από αυτούς είναι μόλις 14 ετών) αποτελούν σημαντικό μέρος του προβλήματος αυτού. Η σύσταση αντιμετωπίζει αυτό το θέμα προτείνοντας ένα ΠΑ σχετικά χαμηλότερο από το 0,2mg/ml για τους άπειρους, κυρίους νέους σε ηλικία οδηγούς αυτοκινήτων, καθώς επίσης και για τους οδηγούς όλων των δίτροχων μηχανοκίνητων οχημάτων.

Η αυξημένη αναζήτηση νέων ερεθισμάτων και η χαμηλή τάση για αποφυγή βλαβών είναι χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που προαναγγέλλουν την πρόωρη έναρξη κατάχρησης αλκοόλ. Πρέπει συνεπώς να επιδιωχθεί η εξισορρόπηση της φυσιολογικής επιθυμίας των νέων να δοκιμάζουν νέες εμπειρίες με τη σωστή κατανόηση των σχετικών κινδύνων.

Υπάρχουν στοιχεία από αρκετά κράτη μέλη ότι τα επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ από τους νέους και οι σχετικές βλάβες είναι ήδη υψηλά, ενώ σε ορισμένα κράτη είναι σαφές ότι τα προβλήματα μεγεθύνονται.

Μια σημαντική πτυχή εν προκειμένω είναι η αναφερόμενη αύξηση όσον αφορά τα σκανδιναβικά πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ από τους νέους στις οινοπαραγωγούς χώρες, ιδίως στη Γαλλία και στην Ισπανία.

Στη Γαλλία, π.χ. παρατηρείται ένα όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα μέθης των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων που συνδέεται με καυγάδες και βιαιότητες, κοπάνες, κλοπές και χρήση ναρκωτικών . Μια πρόσφατη έκθεση προς τον Γάλλο υφυπουργό Υγείας εξετάζει τα θέματα αυτά και το γεγονός ότι το πρόβλημα της κατανάλωσης αλκοόλ από τους εφήβους και τους νέους ενηλίκους καθίσταται «εξαιρετικά σοβαρό»

Στην έκθεση της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση της υγείας των νέων διαπιστώνεται ότι, μολονότι οι νέοι ευρωπαίοι αρχίζουν να καταναλώνουν αλκοόλ στην ίδια περίπου ηλικία που άρχιζαν και στο παρελθόν, δηλ. στα πρώτα χρόνια της εφηβείας, η τακτική κατανάλωση αρχίζει σε μικρότερη ηλικία. Όσον αφορά την πρόληψη των βλαβών που συνδέονται με το αλκοόλ στα παιδιά και τους εφήβους, πρέπει να σημειωθεί ότι η εφαρμογή των σημερινών εθνικών νομοθεσιών περί της πρόσβασης των νέων εφήβων στο αλκοόλ αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου.

Στα περισσότερα κράτη μέλη τα αγόρια εξακολουθούν να πίνουν πολύ συχνότερα και περισσότερο από ότι τα κορίτσια. Ωστόσο, η αύξηση όσον αφορά την κατανάλωση και τη μικρότερη ηλικία έναρξης της επηρεάζει τόσο τα κορίτσια όσο και τα αγόρια και σε ορισμένα κράτη μέλη η διαφορά μεταξύ των φύλων έχει μειωθεί. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, εν γένει, το γυναικείο φύλο -κορίτσια και γυναίκες- είναι πιο ευάλωτο στο αλκοόλ από ότι το ανδρικό, καθώς για τις ίδιες ποσότητες βιώνει περισσότερα προβλήματα σε μικρότερο χρονικό διάστημα.

Δυστυχώς, τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία όσον αφορά τις αιτίες, τη φύση και την έκταση του προβλήματος είναι περιορισμένα. Παρά το σχετικά μεγάλο αριθμό μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί σε πολλές χώρες, είναι αρκετά δύσκολο να διαμορφώσουμε σφαιρική εικόνα.

Τούτο οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι μελέτες πραγματοποιούνται σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες με διαφορετικά ερωτηματολόγια και σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, δηλ. το αποτέλεσμα τους επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη σύγκριση.
newsit