Αυστραλία: Πρωτοφανής ανακάλυψη δεκάδων «υβριδίων» καρχαριών

Όχι ένα ή δύο αλλά 57 υβρίδια καρχαριών υποστηρίζουν ότι εντόπισαν επιστήμονες, «για πρώτη φορά στην ιστορία», ανοιχτά των ακτών της Αυστραλίας. Πιστεύουν ότι αυτή η διασταύρωση δύο ειδών - του κοινού μελανόπτερου με τον αυστραλιανό μελανόπτερο- είναι για τους καρχαρίες ένα μέσο να αντεπεξέλθουν στην αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων και εκτιμούν ότι το εύρημά τους ανατρέπει τα δεδομένα για όλα τα είδη καρχαριών.

Η ανακάλυψη έγινε κατά τη διάρκεια αποστολής ταυτοποίησης καρχαριών στις ανατολικές ακτές της Αυστραλίας. Ο Τζες Μόργκαν και η ομάδα του από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ έμειναν με το στόμα ανοιχτό όταν, κατά τη διάρκεια εργαστηριακών αναλύσεων, διαπίστωσαν ότι η γενετική ταυτότητα των ψαριών που είχαν βρει δεν ταυτιζόταν με τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους. «Είναι κάτι που μας προκάλεσε μεγάλη έκπληξη γιατί κανείς δεν έχει δει ποτέ στο παρελθόν υβρίδια καρχαριών», λέει ο Μόργκαν. «Δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για συχνό φαινόμενο».

Όπως εξηγεί ο ερευνητής, ο αυστραλιανός μελανόπτερος καρχαρίας είναι λίγο μικρότερος από το κοινό είδος και μπορεί να ζήσει μόνο σε τροπικά ύδατα. Τα υβρίδια ωστόσο εντοπίστηκαν σε μια έκταση 2.000 χιλιομέτρων, κατά μήκος των ακτών, κάτι που κατά τον ίδιο σημαίνει ότι ενδέχεται
να προσαρμόζεται στις θερμοκρασίες του ωκεανού. «Εάν διασταυρώνεται με το κοινό είδος, τότε μπορεί στην πράξη να επεκτείνει την εμβέλειά του προς το νότο», επισημαίνει ο Μόργκαν. «Κάτι τέτοιο επιτρέπει σε ένα είδος που περιορίζεται στις τροπικές ζώνες να μετακινηθεί σε εύκρατα ύδατα».

Όσο για τους λόγους που μπορεί να οδήγησαν στη διασταύρωση των ειδών, οι ερευνητές τονίζουν ότι είναι αναγκαία η αναλυτικότερη γενετική χαρτογράφηση του υβριδίου προκειμένου να διαπιστωθεί αρχικά εάν πρόκειται για παλιό ή πρόσφατο φαινόμενο. Κάποιοι θεωρούν ωστόσο πως η κλιματική αλλαγή και ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η αλιεία πυροδότησαν αυτή τη «στροφή» στην εξελικτική διαδικασία. Ο Μόργκαν διατηρεί τις επιφυλάξεις του. «Δεν πιστεύω πως είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής αυτής καθαυτής, αλλά σίγουρα η διαδικασία αυτή παρέχει στους καρχαρίες περισσότερα γονίδια ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε τυχόν αλλαγές του περιβάλλοντός τους», λέει.

Οι καρχαρίες είναι ένα από τα αρχαιότερα ψάρια του πλανήτη μας. Παρότι έχουν καταγραφεί διασταυρώσεις μεταξύ άλλων ειδών, π.χ. πολικών αρκούδων με αρκούδες γκρίζλι, κανείς δεν είχε αναφέρει έως σήμερα την ύπαρξη υβριδίων καρχαριών.

«Πιστεύαμε πως είχαμε κατανοήσει πώς διαχωρίστηκαν τα είδη καρχαριών, αλλά [το νέο εύρημα] μας λέει ότι στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε επαρκώς τους μηχανισμούς που διασφαλίζουν ότι τα είδη παραμένουν διαχωρισμένα», παραδέχεται ο Κόλιν Σίμπεντορφερ από το Πανεπιστήμιο Τζέιμς Κουκ, ο οποίος συνεργάστηκε με την ομάδα του Μόργκαν. «Μάλιστα το ίδιο μπορεί να συμβαίνει σε περισσότερα είδη, πέρα από αυτά τα δύο».