Ο πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Κλ. Ναυρίδης, ο οποίος σε ειδική εκδήλωση έκανε γνωστό ότι τον Απρίλιο θα είναι όλα έτοιμα για την ανακοίνωση του πλαισίου του νέου λυκείου, αναφέρθηκε στη φιλοσοφία των αλλαγών και μίλησε για τους στόχους του νέου τύπου λυκείου.
Σύμφωνα με όσα σχεδιάζονται, ο σημερινός τρόπος διδασκαλίας θα αλλάξει πλήρως. Σε δύο μήνες θα θεωρείται πλέον ξεπερασμένος και οι μαθητές, μέσω του νέου τύπου σχολείου, θα μυούνται σε ουσιαστικότερους τρόπους απόκτησης γνώσεων, που περιορίζουν την αποστήθιση και προάγουν την κριτική τους ικανότητα.
Όπως σημείωσε ο κ. Ναυρίδης, "οι μαθητές θα πρέπει να αρχίσουν να μυούνται σε ερευνητικές διαδικασίες και διεργασίες. Δηλαδή, θα μάθουν να διατυπώνουν τα ερωτήματα, να προσδιορίζουν τα προβλήματα και να μεθοδεύουν διερευνήσεις. Επιπλέον, να αναζητούν απαντήσεις στα προβλήματα,
που έχουν τεθεί, να αναζητούν και να αξιοποιούν ερευνητικά εργαλεία, να αναλύουν και να συνθέτουν δεδομένα".
Η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, έχει αναφερθεί πολλές φορές στην αλλαγή του σημερινού τύπου λυκείου, συνδυάζοντάς την με την αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.
Αν, όμως, η αλλαγή στα λύκεια δεν είναι ουσιαστική -σχολιάζουν πολλοί καθηγητές- όποιο σύστημα εισαγωγής και αν υιοθετηθεί, δεν θα επιτύχει. Σήμερα, τα πανεπιστήμια δέχονται φοιτητές, που δεν καταφέρνουν να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν τα μαθήματα του πρώτου έτους.
Όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που είτε εγκαταλείπουν τις σπουδές, επειδή δεν είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα γι αυτές, είτε καταφεύγουν σε φροντιστηριακού τύπου μαθήματα για να καταφέρουν να παρακολουθήσουν την πανεπιστημιακή κατεύθυνση, που επέλεξαν, ή στην οποία βρέθηκαν τυχαία, λόγω του συστήματος των πανελλαδικών εξετάσεων.
Τελειώνοντας, σήμερα, το λύκειο ένας νέος, είναι σαφές ότι δεν έχει τις στοιχειώδεις γνώσεις να αντιμετωπίσει την αγορά εργασίας, αλλά και την ίδια την κοινωνία, λόγω των μορφωτικών ελλείψεων του ίδιου του λυκείου. Αυτό είναι το πρόβλημα, που επιδιώκει να "θεραπεύσει" το υπουργείο Παιδείας.
Για το νέο λύκειο, που στοχεύει να δημιουργήσει πρωτίστως ικανούς πολίτες με το απαραίτητο μορφωτικό επίπεδο, ο κ. Ναυρίδης σημειώνει: "Τα μαθησιακά - διδακτικά αντικείμενα και τα σχετικά με αυτά περιεχόμενα και ύλη, τα εκπαιδευτικά υλικά, καθώς και οι προτεινόμενες δραστηριότητες, θα αναπτυχθούν με έμφαση στις γενικές ικανότητες, που θα πρέπει να αποκτήσουν οι μαθητές για να μπορούν να ζήσουν δημιουργικά ως δημοκρατικοί πολίτες στο πλαίσιο τόσο της ελληνικής, όσο και της διεθνούς κοινότητας".
Έτσι, τα μαθήματα θα επιλεγούν με βάση τη χρησιμότητά τους στην καθημερινή ζωή, με τη μορφωτική τους αξία, λαμβάνοντας υπόψη και τα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες των ίδιων των μαθητών.
Aπό όσα έχουν γίνει γνωστά έως τώρα για το τι μελετά και σχεδιάζει το Υπουργείο, διαφαίνεται πως υπάρχει προσανατολισμός προς τα υποχρεωτικά και επιλεγόμενα μαθήματα. Η α΄ τάξη λυκείου θα είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι μαθητές θα έρχονται σε επαφή και με προαιρετικά μαθήματα, ενώ στη β΄τάξη η τάση είναι να μειωθούν τα υποχρεωτικά και να αυξηθούν τα επιλεγόμενα μαθήματα. Παράλληλα, θα πρέπει να επιδιώκεται η εμβάθυνση και απόλυτη κατανόηση γνωστικών αντικειμένων.
Στην γ΄και τελευταία τάξη του λυκείου και ενώ ο μαθητής ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τα θρανία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να περάσει στην τριτοβάθμια, το πρόγραμμα θεωρείται ότι πρέπει να είναι πιο «σφιχτό». Λιγότερα μαθήματα, λιγότερη ύλη, αλλά βαθύτερη κατανόηση της γνώσης και της πληροφορίας, στο πλαίσιο της εξειδίκευσης. Σ΄αυτή την τάξη ο μαθητής πρέπει να έχει αποσαφηνίσει ποια επιστήμη τον ενδιαφέρει και τι ακριβώς θέλει να σπουδάσει. Να αποκτήσει, δηλαδή, βαθύτερες γνώσεις ενός αντικειμένου. Για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια, θεωρείται απαραίτητη και η βαθμολογία, που θα έχει ο μαθητής.
Η "μάχη" του Υπουργείου Παιδείας όμως, φαίνεται πως θα δοθεί στο επίπεδο των μαθημάτων. Ποια, δηλαδή, θα είναι υποχρεωτικά και ποια επιλεγόμενα. Άρχισε εδώ και μήνες και ήδη υπήρξε το πρώτο της "θύμα", η πρώην ειδική γραμματέας του Υπουργείου, Θάλεια Δραγώνα. Οι απόψεις της να είναι η Ιστορία μάθημα επιλογής και όχι υποχρεωτικό, τής έδειξαν την πόρτα εξόδου από το Υπουργείο, αλλά η υπόθεση δεν έχει κλείσει με την παραίτησή της.
Στο "παιχνίδι" έχει μπει για τα καλά και η Εκκλησία, η οποία δεν προτίθεται επουδενί να συναινέσει στην ένταξη των Θρησκευτικών στη λίστα με τα μαθήματα επιλογής.
Ο κ. Χαραμής εκτιμά ότι: "για να εξασφαλιστούν στην πράξη τα οφέλη αυτής της αλλαγής, απαιτούνται αντίστοιχες ευνοϊκές ρυθμίσεις στις μεθόδους διδασκαλίας και στήριξης των μαθητών/μαθητριών κ.λπ., όπως επίσης και ευρύτερες κοινωνικές πολιτικές υποστήριξης των παιδιών που συναντούν μεγαλύτερες εκπαιδευτικές και οικονομικο-κοινωνικές δυσκολίες".
Προς αυτή την κατεύθυνση διατυπώνονται συνοπτικά οι εξής προτάσεις:
1. Πρέπει να ξεπεραστεί η μονοδιάστατη αντίληψη για την ευφυία, που οδηγεί στην ιεράρχηση των μορφών αυτοεκπλήρωσης με άξονα μόνο μία μορφή από αυτές. Στον Bourdieu ανήκει η παρατήρηση ότι το εκπαιδευτικό σύστημα τείνει να αναγνωρίζει κατά βάση μόνο μια ορισμένη μορφή αριστείας, αυτή που εκπροσωπεί στο επίπεδο του Λυκείου η κατεύθυνση των λεγόμενων "θετικών επιστημών", ενώ για άλλους προστίθεται και η "γλωσσική" διάσταση της ευφυίας. Το σχολείο πρέπει να αποτιμά θετικά και να καλλιεργεί και τις άλλες μορφές ευφυίας, ώστε οι κατοχοί τους να μη βιώνουν στο σχολείο μια μόνιμη αίσθηση αποτυχίας.
2. Πρέπει να μειωθεί όσο είναι δυνατόν η πρακτική της "τελεσίδικης ετυμηγορίας" στο πλαίσιο της γενικής εκπαίδευσης. Καμιά σχολική δοκιμασία δεν πρέπει να έχει ένα αποτέλεσμα "καταδίκης εφ΄όρου ζωής".
3. Οι ομαδικές και ιδιαίτερα οι ομαδοσυνεργατικές μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης πρέπει να βρουν τη θέση τους στο σχολικό curriculum, όπως και οι λεγόμενες ενεργητικές μαθησιακές διαδικασίες. Ωστόσο, αυτές πρέπει να προωθούνται με περίσκεψη, καθώς είναι ισχυρή η άποψη ότι χωρίς την απαιτούμενη παιδαγωγική ευαισθησία ενδέχεται να συμβάλλουν σε διεύρυνση των μορφωτικών ανισοτήτων.
4. Τέλος, μία αξιοσημείωτη πρακτική, που δοκιμάστηκε διεθνώς με θετικές εμπειρίες αλλά και κινδύνους για την άμβλυνση των ανισοτήτων στη μόρφωση, αφορά τις "Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας".
Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να αλλάξει και ο τρόπος μέσα από τον οποίο αξιολογείται ο μαθητής.
Ήδη, το Υπουργείο Παιδείας φαίνεται να προωθεί ένα μοντέλο που βασικός άξονάς του θα είναι η εκπόνηση ατομικών ή ομαδικών εργασιών, αποτέλεσμα ερευνών των μαθητών, μέσα από τις οποίες θα αξιολογείται η κριτική τους ικανότητα, αλλά και η ικανότητά τους να συνεργάζονται και να δημιουργούν.
Πολλοί εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του νέου μοντέλου είναι η ανάπτυξη της Τεχνικής Εκπαίδευσης, ενώ, όπως υποστηρίζει και ο κ. Ναυρίδης, ιδιαίτερη μέριμνα θα υπάρχει στην ανάπτυξη του μοντέλου και για τα παιδιά, που έχουν αναπηρίες.
Ο Π. Χαραμής υποστηρίζει ότι όλη η συζήτηση, που έχει αρχίσει στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες παραπέμπει στη "Λευκή Βίβλο" της Ευρώπης.
Οι προτάσεις στις οποίες κατέληγε η "Λευκή Βίβλος" είναι:
-Ενθάρρυνση της απόκτησης νέων γνώσεων, που παρέπεμπε σε ένα πανευρωπαϊκό σύστημα αναγνώρισης, πιστοποίησης και αξιολόγησης των "δεξιοτήτων - κλειδιών".
-Προσέγγιση του σχολείου και της επιχείρησης, μέσω της κατανόησης του κόσμου της εργασίας και αποφασιστικής συμμετοχής των επιχειρήσεων στις διαδικασίες κατάρτισης και προώθησης της μαθητείας.
-Καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού (π.χ. με τα "σχολεία δεύτερης ευκαιρίας")
-Γλωσσομάθεια σε επίπεδο τριών κοινοτικών γλωσσών και ισότιμη αντιμετώπιση της υλικής επένδυσης με την επένδυση σε κατάρτιση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου