Στο φως η αρχαία λεωφόρος Βουλιαγμένης

Τα έργα για το μετρό στην Αργυρούπολη αποκάλυψαν δρόμους, νεκροταφεία και εργαστήρια του 5ου και του 4ου αιώνα π.Χ.
Από το άστυ ως το Σούνιο η απόσταση ήταν μεγάλη κατά την Αρχαιότητα.

΄Ενας όμως ήταν, και εξακολουθεί να είναι, ο δρόμος που ένωνε την Αθήνα με το νοτιότερο άκρο της: η αρχαία... λεωφόρος Βουλιαγμένης.

Η πρόσφατη αποκάλυψη στην Αργυρούπολη της αρχαίας οδού που βαίνει παράλληλα με τη σύγχρονη είναι ένας κρίκος αυτής της συνέχειας
στον χρόνο και στον τόπο, καθώς μάλιστα έρχεται στο φως λόγω της κατασκευής ενός μέσου μαζικής μεταφοράς, του μετρό δηλαδή.

Πρόκειται για την Αστική οδό, όπως ονομαζόταν από τους αρχαίους, η οποία ήταν ο κύριος οδικός άξονας στην περιοχή δυτικά του Υμηττού και διατηρήθηκε ως τους νεότερους χρόνους- όπως αποδεικνύουν χάρτες του 19ου αιώνα ( Κάουπερτ, Σόμερ κ.ά.).

΄Ιχνη των αμαξοτροχιών που διέρχονταν από τον δρόμο, πλήθος από καρφιά και μεταλλικά μικροαντικείμενα που προέρχονταν από τα εξαρτήματα των αμαξών και των υποζυγίων ή και από σόλες υποδημάτων, νομίσματα, μικρά αγγεία και τμήματα από κυψέλες, ευρήματα της ανασκαφής όλα, αποδεικνύουν τη μεγάλη χρήση της Αστικής οδού.

«Οδηγούσε από το άστυ, μέσω των Διομείων Πυλών, νοτιοδυτικά του Ολυμπιείου προς το Σούνιο και τη Λαυρεωτική» λέει για την αρχαία οδό η αρχαιολόγος της Β΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων κυρία Ανθή Ντόβα η οποία διενήργησε την έρευνα. Εργαστήρια, μεταξύ των οποίων ένα βαφείο, νεκροταφεία και μεμονωμένες ταφές ήρθαν επίσης στο φως κατά τις ανασκαφές της τελευταίας τριετίας στους Δήμους Αργυρούπολης, Αγίου Δημητρίου, Δάφνης και Νέας Σμύρνης, όπως ανέφερε η ανασκαφέας σε πρόσφατη ανακοίνωσή της για τις συνοικίες δυτικά του Υμηττού.

Στην ανατολική είσοδο του σταθμού Αργυρούπολη του μετρό αποκαλύφθηκε ένα από τα τμήματα της Αστικής οδού της Κλασικής εποχής. Ο δρόμος, ο οποίος στο σημείο αυτό ανασκάφηκε από την ΚΣτ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων, διακρινόταν σε μήκος 40 μέτρων και ήταν παράλληλος της Βουλιαγμένης, η οποία βρίσκεται δέκα- δεκαπέντε μέτρα δυτικότερα.

Πέντε διαδοχικά οδοστρώματα ήρθαν στο φως σε βάθος 1-2,5 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους, ενώ το πλάτος του δρόμου εσωτερικά ήταν 4,70- 5 μέτρα. Σε κάποια σημεία του πάντως είχε παρασυρθεί από νεροσυρμές.

΄Οπως σημειώνει άλλωστε η κυρία Ντόβα, «μην ξεχνάμε το τοπωνύμιο της όμορης περιοχής του ΄Ανω Ελληνικού:Σούρμενα».

Σε παλαιότερη ανασκαφή εξάλλου, 154 μ. νοτιότερα, στη συμβολή των οδών Θουκυκίδου και Κωνσταντινουπόλεως είχαν εντοπισθεί και είναι σήμερα ορατά άλλα τμήματα της ίδιας οδού, καθώς και τμήματα ταφικών περιβόλων.

Αμαξοτροχιές του αρχαίου δρόμου έχουν επίσης αποκαλυφθεί στο ύψος των Τραχώνων, ενώ τμήματα της οδού καθώς και τάφοι έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στην περιοχή της Αργυρούπολης, κατά μήκος πάντοτε της σημερινής λεωφόρου Βουλιαγμένης.

«Ευώνυμον» ονομαζόταν στην Αρχαιότητα ο δήμος της τριττύος του άστεως της Ερεχθηίδος φυλής που έστελνε δέκα βουλευτές στη Βουλή των 500 και τοποθετείται στην περιοχή Τραχώνων, Ελληνικού και Αργυρούπολης.

Γειτονιές πυκνοδομημένες και απρόσωπες σήμερα, με το ανάγλυφο του εδάφους να έχει εξαφανισθεί από τις σύγχρονες επεμβάσεις, οι οποίες κρύβουν εκτεταμένα κατάλοιπα της Αθήνας του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ.

Βαφείο στον ΄Αλιμο

΄Ενα βαφείο της Κλασικής εποχής αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών του μετρό στην ανατολική είσοδο του σταθμού ΄Αλιμος, όπως αποδεικνύουν τα ευρήματα της ανασκαφής: λάκκοι σκαμμένοι στον φυσικό βράχο σαν γούρνες, τετράγωνες αβαθείς δεξαμενές που χρησιμοποιούνταν ως πλυντήρια, τέσσερα πηγάδια επίσης λαξευμένα στον βράχο με εσοχές ως πατήματα για την κατάβαση και τον καθαρισμό τους, πασσαλότρυπες όπου στηρίζονταν πάσσαλοι για τέντες ή άλλες κατασκευές για το στέγνωμα των πλυμένων ή βαμμένων υφασμάτων και ρηχοί αγωγοί για την παροχή ύδατος.

΄Ενα μεγάλο κτίριο εντοπίστηκε εξάλλου δίπλα στο βαφείο, όπου βρέθηκαν τριπτήρες και μυλόλιθοι, περισσότερα από 100 υφαντικά βάρη, πολλές αγνύθες, σφονδύλια και νομίσματα, εκ των οποίων δύο αθηναϊκά αργυρά τετράδραχμα.

Θεωρείται επομένως πιθανό ότι στέγαζε μια συναφή λειτουργία (ύφανση, αποθήκευση υφασμάτων ή υλών) ή αποτελούσε ενδιαίτημα.

Κάτω από έναν τοίχο του πάντως βρέθηκε «λάκκος εγκαινίου» με 23 αγγεία (τέλη του 4ου αιώνα π.Χ.).
tovima