Περιβαλλοντικές επιφυλάξεις για το fast track

Σκεπτικισμό για το νομοσχέδιο του «fast track» εκφράζουν με επιστολή τους στον πρωθυπουργό εννέα από τις γνωστότερες περιβαλλοντικές οργανώσεις της Ελλάδας.


Το σχετικό νομοσχέδιο έχει ψηφιστεί από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και προβλέπεται να εισαχθεί στην Ολομέλεια μέσα στο Νοέμβριο.

Την επιστολή υπογράφουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις "Αρκτούρος", "Αρχέλων", "Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού", "Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης", "Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία", "Καλλιστώ", "Μεσόγειος SOS", "ΜΟm" και το WWF και οι εκπρόσωποί τους εντοπίζουν τις ενστάσεις τους στο νομοσχέδιο για την "Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων" σε τρία σημεία:

-Στη δυνατότητα παρεκκλίσεων από χωροταξικές, πολεοδομικές και περιβαλλοντικές διατάξεις προκειμένου να υλοποιηθούν οι επενδύσεις. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για τις δυνατότητες
αποχαρακτηρισμού κοινόχρηστων χώρων, χώρων αστικού πρασίνου, πάρκων και αλσών, τη δυνατότητα καθορισμού όρων και περιορισμών δόμησης για κάθε εκτός σχεδίου περιοχή, χωρίς να εξαιρούνται οι προστατευόμενες περιοχές.

-Στις "τεκμαρτές άδειες" για χωροταξικά ή περιβαλλοντικά θέματα όταν παρέρχεται η προθεσμία που έχει τεθεί για να δοθεί απάντηση στο αίτημα.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην επιστολή, με το νομοσχέδιο επιτρέπεται η έκδοση κάθε άδειας χωροταξικής ή περιβαλλοντικής φύσεως που απαιτεί η Στρατηγική Επένδυση, όπως ακριβώς την αιτήθηκε η "Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.", η οποία είναι εντολοδόχος του Στρατηγικού Επενδυτή. Μοναδική προϋπόθεση για την εφαρμογή της διάταξης είναι η παρέλευση προθεσμίας ενός μήνα.

"Εφόσον συντρέχει η προϋπόθεση αυτή, τονίζουν, ο Στρατηγικός Επενδυτής μπορεί, χωρίς υπερβολή, να αδειοδοτεί τον εαυτό του, με μόνη ασφαλιστική δικλείδα την πειθαρχική δίωξη κάποιου δημόσιου υπαλλήλου."

-Στην παράκαμψη ή υποβάθμιση ορισμένων διαδικασιών, όπως είναι οι διαβουλεύσεις και ο περιορισμός της δημοσιότητας. Για παράδειγμα, επιτρέπεται η μη δημοσιοποίηση στοιχείων του φακέλου της επένδυσης για λόγους επιχειρηματικού απορρήτου, η διάρκεια της διαβούλευσης για τη Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση των επενδύσεων προτείνεται να διαρκεί λιγότερο από τη διαβούλευση της απλής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός μικρού έργου όπως είναι ένας επαρχιακός δρόμος, κ.α.

Οι οργανώσεις χαιρετίζουν μεν "κάθε προσπάθεια που αποσκοπεί στην ασφάλεια δικαίου, την απλοποίηση και εξυγίανση των διαδικασιών και τη διαφάνεια των διαδικασιών λήψης αποφάσεων".

Τονίζουν ωστόσο ότι "οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, που συνυπογράφουν την επιστολή, θεωρούν ότι η ασφάλεια δικαίου, η συμμετοχή των πολιτών, η νομική τεκμηρίωση και η επιστημονική αρτιότητα των αποφάσεων της Πολιτείας, αποτελούν ελάχιστες εγγυήσεις για τη διηνεκή προστασία της φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η κληρονομιά αυτή συνιστά ένα σπάνιο πια, στον σύγχρονο κόσμο, στρατηγικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Το πλεονέκτημα αυτό είναι αναγκαίο να προστατευθεί από την επανάληψη των λαθών του παρελθόντος, όπως η μονομερής εύνοια προς τη μη βιώσιμη ανάπτυξη, τα οποία, για πρόσκαιρο όφελος, δημιούργησαν μόνιμη βλάβη".

 

Για να επιτευχθεί ο στόχος επιτάχυνσης των διαδικασιών με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας, του δημόσιου συμφέροντος και της προστασίας του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος οι εννέα οργανώσεις προτείνουν: διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης εσωτερικά σε κάθε Διεύθυνση Υπουργείου, ενοποίηση αδειών (και όχι αντικατάστασή τους από τεκμαρτές), καταμερισμός, προσωποποίηση και απόδοση των ευθυνών σε όλη την κλίμακα της δημόσιας διοίκησης, συνεκτίμηση της αξίας των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στην αναπτυξιακή πολιτική, καθώς και ευρεία διάθεση και πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες, η οποία θα καταστήσει κοινό κτήμα πληροφορίες που σήμερα πρέπει να βεβαιωθούν από δημόσιες υπηρεσίες ή να επαληθευθούν από δικαστήρια ή μελέτες μεγάλου κόστους.

Θεωρούν, τέλος, ότι ο πλέον ασφαλής, περιβαλλοντικά και νομικά τρόπος επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης είναι η ολοκλήρωση κρίσιμων περιβαλλοντικών εργαλείων, όπως οι δασικοί χάρτες και το κτηματολόγιο, καθώς και η χαρτογράφηση των ειδών χλωρίδας και πανίδας και των οικοτόπων της επικράτειας.